LGBT, cinsiyet kimliği ve cinsel yönelimi kapsayan bir terimdir. Bu kısaltma; lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender bireyleri ifade eder. Zamanla, bu kısaltmaya başka kimlikler de eklenmiş olsa da temel olarak LGBT topluluğuna atıfta bulunur.

LGBT Derneği Ne Zaman Kuruldu?

Türkiye’de LGBT hakları savunuculuğu alanında ilk resmi dernek, 1993 yılında Lambdaİstanbul olarak kurulmuştur. Ancak, yasal süreçlerde zorluklarla karşılaşılmış ve dernekler kapatma davalarıyla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Buna rağmen, Lambdaİstanbul ve diğer LGBT örgütleri, Türkiye’deki dernek üyelerinin haklarını savunmaya devam etmiştir.

Derneğin Faaliyetleri Nelerdir?

Derneğin temel amacı, buradaki üyelerin toplumda karşılaştıkları sorunlara dikkat çekmek, haklarını korumak ve toplumsal farkındalığı artırmaktır. Bu dernekler; hukuk danışmanlığı, psikolojik destek, eğitim seminerleri ve toplumsal cinsiyet eşitliği projeleri yürütmektedir. Ayrıca, üyelerin karşılaştığı ayrımcılıklara karşı hukuki mücadele vermek de bu derneklerin önemli faaliyetlerindendir.

Türkiye’de Hangi İllerde LGBT Dernekleri Var?

Türkiye’de birçok dernek bulunmaktadır. Bu derneklerin büyük bir kısmı İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde yer almaktadır. Öne çıkan dernekler arasında Lambdaİstanbul, Kaos GL (Ankara), Pembe Hayat (Ankara) ve SPoD (Sosyal Politika, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği – İstanbul) yer alır. Bunların yanı sıra, Diyarbakır, Eskişehir gibi şehirlerde de LGBT aktivizmi yapılmaktadır.

Türkiye ve Yurtdışındaki Trans Haklarının Farklılıkları

Türkiye’de trans hakları konusunda yasal düzenlemeler sınırlıdır. Trans, travesti, gay, lezbiyen ya da biseksüellerde evlenme, evlat edinme veya askerlik gibi konularda ayrımcılık yaşadığı bir gerçektir. Yurtdışında, özellikle Batı Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde ise dernek hakları yasal düzenlemelerle güvence altına alınmıştır. Bu ülkelerde eşcinsel evlilik yasal olup, LGBT üyelerini eşit haklara sahip olmaları sağlanmıştır. Türkiye’de ise bu konuda henüz yeterli ilerleme kaydedilmemiştir.

Evlenme ve Aile Hakları

Türkiye’de trans bireylerin evlenme hakları, ciddi bir şekilde kısıtlanmaktadır. Yasal olarak, trans bireyler kendi cinsiyet kimliklerine uygun bir şekilde evlenme hakkına sahip değillerdir. Eğer bir trans kadının, erkek olarak kayıtlarda yer alıyorsa, evlenmesi yasal olarak mümkün olmamaktadır. Benzer şekilde, trans erkekler de kimlik belgelerinde hala kadın olarak kaydedildiği için evlenme hakkını kullanamazlar. Bu durum, hem kişisel hem de toplumsal açıdan büyük bir eşitsizlik yaratmaktadır. Yurtdışında ise, özellikle Batı Avrupa ülkelerinde, eşcinsel evliliklerin yasal olması, LGBT bireylerinin evlenme hakkını garanti altına almıştır.

Evlat Edinme Hakları

Türkiye’de trans bireylerin evlat edinme hakları da büyük bir boşlukla karşı karşıyadır. Bir trans birey, cinsiyet değiştirme ameliyatı geçirse dahi, resmi olarak kimliğini değiştirmediği sürece evlat edinme hakkına sahip olamamaktadır. Diğer taraftan, Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’daki pek çok ülkede LGBT bireyleri eşit haklara sahip olarak evlat edinme işlemi gerçekleştirebilirler. ABD ve Kanada gibi ülkelerde, trans ve LGBT bireyleri için yasal düzenlemeler ve protokoller, evlat edinme sürecini açık ve kapsayıcı hale getirmiştir.

Askerlik ve Yasal Düzenlemeler

Türkiye’de trans bireyler için askerlik de bir diğer büyük sorun alanıdır. Erkek kimliğiyle kayıtlarda yer alan bir trans kadın, askere gitmek zorunda kalmaktadır. Aynı şekilde, trans erkekler de askere alınabilir. Ancak, bu durum kişilerin cinsiyet kimliklerine aykırı olduğu için büyük bir travma yaratmaktadır. Yurtdışında, trans bireylerin askerlik hizmeti konusundaki durumları daha esnektir. Birçok Avrupa ülkesi, trans bireylerin cinsiyet kimliklerine göre askeri hizmeti yerine getirmelerini kabul etmektedir. ABD’de de, trans bireylerin kendi cinsiyet kimliklerini belirleyerek askere alındıkları bir sistem bulunuyor.

Yasal Koruma ve Ayrımcılık

Türkiye’de trans bireyler, her gün toplumsal hayatta ayrımcılık ve şiddet ile karşı karşıya kalmaktadır. Resmi olarak bu bireylerin korunmasına yönelik yasalar henüz tam anlamıyla şekillenmemiştir. Trans bireyler, iş yerlerinde, eğitim alanlarında ve kamusal alanlarda ayrımcılığa uğrayabilmektedir. Yasal düzenlemelerde, trans bireyleri koruyacak bir mekanizma yoktur. Bununla birlikte, bazı STK’lar ve LGBT dernekleri, trans bireylerin haklarını savunarak, toplumsal eşitlik için mücadele etmektedir. Ancak yasal olarak somut bir değişiklik yaşanmamaktadır.

LGBT Derneklerine Başka Kimler Üye Olabilir?

Bu topluluğa destek veren heteroseksüel bireyler de üye olabilir. Dernekler, üyelik için bireylerin cinsiyet kimliği veya cinsel yönelimini temel almaz, herkesin katılımını destekler. Bu da toplumsal dayanışmayı artırmayı ve dernek üyelerinin haklarına yönelik daha geniş bir farkındalık oluşturmayı amaçlar.

LGBT Derneklerinin Amacı Nedir?

LGBT derneklerinin temel amacı, toplumda cinsel yönelimleri veya cinsiyet kimlikleri nedeniyle ayrımcılığa uğrayan bireylerin haklarını savunmak ve bu kişilerin toplumda daha eşit bir şekilde var olmalarını sağlamaktır. Bu dernekler, LGBT+ (lezbiyen, gay, biseksüel, trans ve diğer cinsel kimlikler) topluluğunun karşılaştığı ayrımcılıkla mücadele ederken, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda farkındalık yaratmayı da amaçlar.

Hakların Savunulması ve Ayrımcılığa Karşı Mücadele

LGBT dernekleri, üyelerinin temel insan haklarını korumak için mücadele eder. Bu haklar arasında eşit işe eşit ücret, medeni haklar, evlenme hakları, sağlık hizmetlerine erişim ve şiddet mağduru olan bireylerin korunması gibi unsurlar yer alır. Dernekler, toplumsal cinsiyet kimliği veya cinsel yönelimleri nedeniyle dışlanmış veya ayrımcılığa uğramış kişilerin sesini duyurur ve bu tür ayrımcılıkların ortadan kaldırılması için kamuoyu oluşturur. Ayrıca, LGBT bireylerin yaşam haklarının güvence altına alınması adına çeşitli yasal reformlar için kampanyalar yürütürler.

Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Farkındalık Çalışmaları

LGBT derneklerinin bir diğer önemli amacı da toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaktır. Toplumsal cinsiyet eşitliği, sadece kadınlarla erkekler arasında değil, aynı zamanda farklı cinsiyet kimliklerine sahip bireyler arasında da eşit hakların tanınması anlamına gelir. Bu dernekler, toplumda heteroseksüel normların dışındaki kimliklerin de kabul görmesi gerektiğini savunurlar. Eğitim çalışmaları, seminerler, sosyal medya kampanyaları ve halkla ilişkiler faaliyetleriyle toplumu bilinçlendirmeye çalışırlar. Özellikle cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, cinsel sağlık ve kişisel haklar konularında toplumsal farkındalık yaratmak, derneklerin öncelikleri arasındadır.

Eğitim ve Sosyal Aktivizm

LGBT dernekleri, toplumu daha bilinçli ve duyarlı hale getirmek için eğitim programları ve sosyal aktiviteler düzenler. Bu aktiviteler, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği konusunda eğitici seminerler, LGBT tarihi üzerine konferanslar ve bireylerin haklarını savunmalarına yardımcı olacak atölye çalışmalarını içerebilir. Dernekler, eğitim çalışmaları ile insanların LGBT topluluğunu daha iyi anlamasını ve bu kişilere karşı hoşgörülü olmasını sağlamak amacıyla birçok etkinlik düzenler.

Özellikle, LGBT+ bireylerin yaşadığı ayrımcılığa karşı duyarlılığını artırmak için “açık fikirli” ve “kapsayıcı” bir toplum yaratmak adına dernekler, sosyal medyada veya geleneksel medya aracılığıyla geniş çaplı kampanyalar başlatabilir. LGBT haklarının ve eşitliğinin savunulması, sadece derneklerin değil, toplumun tamamının sorumluluğudur ve bu amaçla yapılan çalışmalar büyük önem taşır.

İstanbul’daki Travestiler LGBT Derneğine Üye Mi?

Bir derneğin üyesi olma konusunda İstanbul’da yaşayan travestiler oldukça girişkendir. Dernekler, cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim farkı gözetmeksizin tüm bireylere açıktır. Özellikle Lambdaİstanbul ve SPoD gibi dernekler, trans bireylere yönelik projeler ve destek programları da yürütmektedir. Travestilerin bu derneklere üyeliği ve katılımı, onların haklarının korunmasına ve savunulmasına katkı sağlar.

LGBT Yürüyüşleri Neden Yapılır?

Pride (Onur) Yürüyüşü olarak bilinen bu etkinlikler, her yıl dünya genelinde farklı ülkelerde yer alır ve LGBT topluluğunun bir araya gelmesini sağlar. Aşağıda  yürüyüşlerinin başlıca amaçlarını bulabilirsiniz.

1. Hakların Savunulması

Toplumda uzun yıllardır çeşitli hak ihlalleri ve ayrımcılıkla karşılaşmaktadır. Yürüyüşler, bu hak ihlallerine dikkat çekmek ve eşit haklar talep etmek amacıyla yapılır. Yasal hakların korunması, evlilik eşitliği, askerlik gibi konularda mücadele önemli bir yer tutar.

2. Toplumsal Farkındalık Oluşturma

Bir diğer önemli amaç, toplum içinde daha görünür hale gelmesini sağlamaktır. Yürüyüşler, önyargıları kırmak içindir. LGBT üyeleri, toplumun bir parçası olduklarını göstermek ve cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği hakkında farkındalık yaratmak amacıyla bu yürüyüşleri düzenler.

3. Ayrımcılığa ve Şiddete Karşı Mücadele

Birçok ülkede nefret söylemleri, şiddet ve ayrımcılıkla karşı karşıya kalmaktadır. Yürüyüşler, bu tür olumsuzluklara karşı dayanışma göstermek ve nefret suçlarına karşı toplumsal bir direniş sergilemek amacı taşır.

4. Onur ve Gurur Kutlaması

Pride yürüyüşleri, bu şahısların kendi kimlikleriyle gurur duymalarını teşvik eder. Kendi kimliklerini korkusuzca ifade edebilecekleri bir alan yaratarak, LGBT bireylerin “görünmez” olmadıklarını, toplumda var olduklarını ve var olmaya devam edeceklerini vurgular.

5. Dayanışma ve Birliktelik

Yürüyüşler, sadece LGBT bireyler için değildir. Aynı zamanda, onların mücadelesine destek veren heteroseksüel bireyler için de bir dayanışma alanıdır. Bu etkinlikler, toplumun farklı kesimlerinden insanları bir araya getirir. Amaç, toplumsal dayanışmayı ve birlikteliği güçlendirmektir.

Sonuç olarak;

LGBT dernekleri ve yürüyüşleri, bireylerin kimliklerini özgürce ifade etmeleri açısından çok önemlidir. Ayrıca, haklarını savunmak ve ayrımcılık ile şiddete karşı duruş sergilemek için güçlü bir araçtır. Bu dernekler, LGBT topluluğunun hem kendi içinde hem de toplumla daha güçlü bağlar kurmasına yardımcı olur.